Kitap | Süt Kutusundaki İnek

Siz siz olun, ineklerin sakin görünüşüne aldanmayın. Onlar süprizlerle dolu hayvanlardır...

Çocukken neler düşündüğünüzü, nasıl sorular sorduğunuzu hatırlıyor musunuz? O zamanlar dünyayı tanımak ve anlamak için şimdikinden çok daha ilginç şeylere takılırdık. Etrafımızdaki her şeye daha farklı bakar ve belki de yetişkinlerin görmediği ayrıntıları görür, akıllarına bile gelmeyen şeyleri merak ederdik. Bunu takiben “garip” sayılabilecek sorular da sorardık çoğumuz. Şimdiki çocukların bizlere yönelttiği ve cevaplarken kem küm ettiğimiz enteresan sorular gibi.

Süt Kutusundaki İnek de aynen böyle bir soru soruyor: “Bezelye konservesinde bezelye resmi, sardalya kutusunda sardalya resmi var. Süt kutusunda da inek olduğuna göre içinde bir inek olmalı, öyle değil mi?”

Süt Kutusundaki İnek

Yazar: Sophie Adriansen

Çizer: Mayana Itoïz

Çevirmen: Damla Kellecioğlu

Yayınevi: Uçanbalık

Sayfa sayısı: 32

Cilt tipi: Ciltli

Yaş grubu: 3-6 yaş

Ebat: 14*24 cm

Tür: Kurgu

Temalar: Hayal gücü, kritik düşünme, çevre bilinci

Etiket Fiyatı: 45 TRY

Kitap Ne Anlatıyor?

Küçük çocuk, karton süt kutusunun içinde bir inek yaşadığından emindir. Üstünde bezelye resmi olan konservenin içinden bezelye, sardalya resmi olan kavanozun içinden sardalya çıktığına göre, inek resmi olan süt kutusunun içinde de pek tabii bir inek yaşıyor olmalıdır. Kurduğu bu mantığı bütün gıdalara uygulayan çocuk, süt kutusunun içinde yaşayan ineği merak etmeye başlar. Nerede saklanıyor? Acaba görebilir miyim?

Kitap, sonuna kadar çocukla birlikte süt kutusunda gizlenen ineği sorgular. Hayal gücünün muhteşem desteğiyle, süt kutusuna gizlenmiş ineğin yaşamıyla ilgili fikirler ve teoriler üretir.

Küçük bir çocuğun durdurulamaz keşfetme isteğini ve dünyaya dair fikirlerini sorgulama sürecini gerçekçi bir şekilde anlatır. Ve belki de yediden yetmişe herkesin düşünmesi gereken bir tartışma konusu açar: Edindiğimiz deneyimleri, öğrendiğimiz bilgileri direkt olarak diğer soruları cevaplamak için kullanabilir miyiz? Yoksa bazı şeyler göründüğünden daha farklı veya kompleks olabilir mi?

Gerçek Bir Süt Kutusu Şeklinde Tasarlanmış Kitap

Resimler, küçük çocuğun bakış açısını kitap boyunca yansıtıyor. Bazen bir süt kutusuna, bazen bir buzdolabına bakarken çocuğun ne düşündüğünü başarılı bir şekilde aktarıyor. Gerçek bir süt kutusuna benzeyen tasarımı ise kitabın en önemli yönlerinden biri. Dikdörtgen bir süt kutusuna benzeyen, ince uzun ebadıyla, bazen bir süt kutusunu, bazen de bir buzdolabının için tam sayfa göstererek adeta resimlerin içine girmemizi sağlayan bir gerçeklik yaratıyor.

Çizimlerdeki ince detaylar, her seferinde yeni bir şeyler keşfetmeyi sağlayarak eğlenceli bir okuma deneyimi sunarken yetişkinlere de çocuklarla diyaloga girmek için güçlü malzemeler veriyor.

Günlük Objelerin İlginçliği

Her gün etrafımızda gördüğümüz, üstüne kafa yormadığımız birçok şey var. Büyüdükçe bunlara karşı duyarsızlaşsak da bir çocuk için en sıradan gördüğümüz şeyler bile ilginç soruların kaynağı olabilir. İşte bu sorular, çocukların dünyayı tanıma ve anlamlandırma sürecini tetikleyen en önemli şeylerden biri.

Tüketim Toplumuna Eleştirel Bir Yaklaşım

Günümüzde sütünü içtiğimiz ineklerin hangi şartlar altında, nerelerde yaşadığına dair çok da fikrimiz yok. (Ben buzdolabımdaki sütü yapan ineğin yaşını, burcunu, nelerden geçtiğini biliyorum diyen beri gelsin.)

Hayatında hiç gerçek inek görmemiş çocukların, bir ineğin ebatlarına dair fikri olmaması gayet doğal. Kaç çocuk, tükettiği şeyleri üreten canlılarla yakın temas halinde?

Bu açıdan düşününce küçük bir çocuğun her akşam kutudan içtiği sütü, kutunun içinde yaşayan bir ineğin ürettiğini zannetmesi çok da ihtimal dışı değil artık.

Kitabın, tüketim kültürüne hafiften sataşan böyle bir tarafı da var. Önümüze kutulanmış, paketlenmiş şekilde gelen şeylerin arka planında başka bir dünya var. Ve maalesef neyin nasıl üretildiğini ve bu üretimin nelere malolduğunu bilmeden sadece tüketerek hayatımızı devam ettirdiğimiz bir dünya düzeni yarattık kendimize. Her ne kadar bu mesaj diğerlerine göre geri planda kalsa da, aslında kitabın yapmak istediği şeylerden biri de bilinçsizce tükettiğimiz şeylerin kaynağına dönüp bir kez olsun bakmamızı sağlamak.

Mizahın Gücünü Çocuk Kitaplarında Kullanmak

Mizahın çocukların gelişiminde nasıl etkisi olduğunu biliyorsunuzdur. Sadece bireyin hayatla eğlenmesini sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda özgüvene ve kritik düşünme becerilerine ciddi katkılar sağlıyor. Dildeki nüanslar, insan ilişkilerindeki hassas ve dikkat çekici noktalar; mizah anlayışıyla yakından ilişkili. Bu sebeple mizahi yönü güçlü kitapların özellikle erken çocukluk gelişimi açısından önemli bir etkisi var. Tüketim kültürü gibi büyük mesajları geçersek, kitabın güçlü bir mizahi tarafı var. Ve bu sadece çocukların değil aynı zamanda yetişkinlerin de keyif alacağı türden bir anlatı sunuyor okuyucusuna. Çocuklar için farklı ve ilginç düşünme kapılarını esprili bir dille açarken, yetişkinler için de yeniden çocukça düşünme kapısını aralıyor.

Çocuklar İçin

Kitabın, farklı bir şekilde düşünmeyi nasıl teşvik ettiğini buraya kadar okuduysanız zaten anlamışsınızdır. Her gün gördüğümüz, kafa yormadığımız ayrıntıların içinde çok yaratıcı ve ilginç yatıyor olabilir. Bunun dışında, empati becerisini destekleyen bir yönü de var kitabın. Hiç farkında olmasanız bile birilerinin, bir canlının hayatını etkileyen şeyler yapıyor olabilirsiniz. Bu konu üstüne kafa yormak için, belki de süt kutusunun içinde yaşaması muhtemel bir inek üstünden yola çıkabilirsiniz.

Kitabın Orijinal Baskısı Hakkında

Süt Kutusundaki İnek, ilk kez 2017 yılında "La vache de la brique de lait" adıyla Fransa'da yayımlanmış. Kitap, şu ana kadar Katalanca ve Türkçeye çevrilmiş. Türkiye'de Uçanbalık tarafından 2018 yılında yayımlanan kitap, Damla Kellecioğlu tarafında Türkçeleştirilmiş.

"La vache de la brique de lait", Google Translate bizi yanıltmadıysa, süt kutundaki inek ile hemen hemen aynı anlama geliyor.

Yazar Hakkında

Sophie Adriansen, 1982 yılında Fransa'da doğmuş. 2010 yılından beri hem çocuklar hem de yetişkinler için yazan yazarın, yayımlanmış 50'den fazla kitabı bulunuyor. Adriansen'in çocuk kitapları şu ana kadar 400 binden fazla satılmış. Kitaplarında çoğunlukla kadınların özgürlüğü ve cinsiyet eşitliği gibi konulara değiniyor. Yazarın Türkçeye çevrilmiş ikinci bir kitabı daha var. Yeni İnsan tarafından 2021 yılında yayımlanan Max'in Balıkları, savaş ve ırkçılığı konu ediniyor.

Çizer Hakkında

1978 doğumlu Maya Itoiz, seyahat tutkunu bir çizer. Anaokulu öğrencileriyle sık sık atölyeler gerçekleştiren çizerin diğer kitaplarına web sitesinden ulaşabilirsiniz. http://mayanaitoiz.com/publication/